بيان مسئله

ورزش و فعاليتهاي بدني، به عنوان يك پديدة اجتماعي در خور بررسي و تامل، و جايگاه برجسته اي در دو سطح محلي و جهاني بدست آورده است. هيات ها، نهادها، جمعيت ها، انجمن ها، اتحاديه ها و كميته هايي كه به موضوع ورزش مي پردازند و در راستاي حمايت از فعاليتهاي روزشي، چه در سطح محلي و چه در سطح مرسعي، كار و تلاش مي كنند، خود جلوه ها و مظاهري از اين جايگاه هستند.

در صد سال گذشته، بر اثر شماري از شرايط اقتصادي – اجتماعي و در پي دگرگونيهاي فرهنگي – اجتماعي ژرفي كه در خلال اين دوره پديد آمد، توجه آشكاري به ورزش نشان داده شد و با احياي بازيهاي المپيك و برپاي نخستين دور جديد المپيك در سال 1896، ورزش عملاً به اريكة قدرت نشست. شايد موفقيت چشميگر و پيشرفت قابل ملاحظه اي كه در برپايي اين دوره ها به دست آمد، از عوامل عمومي بود كه توجه به ورزش را در تمام سطوح برانگيخت و آنچه به ياري اين رويكرد درآمد، نقش مهمي است كه رسانه هاي گورهي، بويژه تلويزيون در همگاني ساختن روزش و ساده سازي مفاهيم آن و ايجاد گرايشهاي مثبت؟ آن و پيدايش توجهات روز افزون به كسب آگاهي جسماني و كنترل وزن و تناسب اندام ايفا مي كردند.

افزون بر اين عوامل، نفوذ فرهنگ بدني به سازمانها و دستگاههاي گوناگون اجتماعي به علاوة عناصر مهمي چون دگرگوني فرهنگي و اجتماعي و رشد نيروي كار در جوامع و صبغة اجتماعي گرفتن كار و شرايط زندگي روي هم رفته در اين زمينه اثر گذاشتند. ورزش و فعاليتهاي بدني از مجموع اين دگرگونيها و تحولات تا جايي تاثير پذيرفتند كه نگرش اين عصر و گرايشهاي آن به سمت ورزش و فرهنگ بدني با آنچه در ادوار گذشته بوده بكلي دگرگون شد.

قلمداد كردن ورزش به عنوان يك نظام اصلي يا فرعي منوط به ارزش اجتماعي و اهميت نسبي است كه ورزش در يك جامعة خاص از آن برخودار مي باشد. اين سخن بدان معناست كه جوامع در ارزيابي ورزش، به عنوان يك نظام اجتماعي، متفاوتند. برخي جوامع با ورزش به منزلة يك نظام جوهري و حياتي و بنيادين برخورد مي كنند. اين گونه جوامع به تلقي كردن ورزش به عنوان يك نظان اصلي گرايش دارند. جوامعي هستند كه به ورزش، با ديد يك پديدة غير اساسي يا غير جوهري مي نگرند و آن را فعاليتي حاشيه اي مي دانند كه با مصالح اكثريت قاطع مردم ارتباطي ندارند. اين گونه جوامع به تلقي كردن نظام ورزش به منزله يك نظام فرعي گرايش دارند.

بررسيها نشان مي دهد كه جوامع نوع اخير، كه به ورزش چنان كه بايد بها نمي دهند آن را يك نظام فرعي مي شمارند، در شمار كشورهايي هستند كه در ردة كشورهاي جهان سوم طبقه بندي مي شوند. شايد اين افراد رابطة ميان ورزش و پيشرفت و رفاه اجتماعي را تفسير كند چرا كه ورزش هاي فرهنگي و تمدني جامعة خود مي باشند.

نظام ورزش در دورن يك جامعه، همواره از موقعيت يكساني برخودار نيست، بكله اين موقعيت در هر دوره اي و هر عصري تحت تاثير متغير تاريخي است زيرا هر عصري عناصر و ويژگيهاي خود را دارد كه در جهت دهي نظام ورزش آن عصر كاملاً تاثير مي گذارند.

شكل حاكم بر نظامي كه فعاليت بدني به طور كلي در هر جامعه اي به خود مي گيرد هر چه باشد، به هر حال تلقي كردن آن به عنوان يك نظام اساسي و موفق بستگي به عواملي دارد كه به طور خلاصه عبارتند از:

1 – برخوداري اين نظام از دوام يا استمرار نسبي؛

2 – روشن بودن اهداف آن براي اكثريت افراد جامعه؛

3 – كوشش در راستاي سازش و هماهنگي ميان خود و بقيه آحاد جامعه؛

اين نظام چنانچه عوامل ياد شده را از دست بدهد به نظامي حاشيه اي كم اهميت، از هم گسيخته و ناموفق تبديل مي شود و تدريجاً به صورت نظامي فرعي يا كمكي و تابع در مي آيد. ورزش در پرتو عوامل سازش دهندة آن با ديگر نظامهاي درون نظام اجتماعي، كسب موفقيت مي كند، زيرا ورزش يكي از جنبه هاي نمونة نظام اجتماعي و جزء ممكن بافت اجتماعي است و از كليه عوامل و جنبه هاي تشيكل دهنده اين نظام متاثر مي شود بنابراين بافت اجتماعي است و از كليه عوامل و جنبه هاي تشكيل دهندة اين نظام متاثر مي شود. بنابراين، ضعف اعتقاد، بيگمان، در ورزش تاثير مي نهد، چنان كه تاييد و پشتيباني نكردن دين از ورزش آن را به ضعف مي كشاند. همچنين است آموزش و تبليغات و بهداشت و ديگر نظام هاي اجتماعي كه نظام ورزشع اگر خواهان پايداري و كاميابي است، بايد به آنها سازگار شود.