آيا انسان پس از مرگ يكباره وارد عالم قيامت مى ‏شود و كارش يكسره‏ مى‏ گردد، و يا انسان در فاصله مرگ و قيامت ‏يك عالم خاصى را طى مى ‏كند و هنگامى كه قيامت كبرى بپاشد وارد عالم قيامت مى‏ گردد؟(و البته اين را هم مى ‏دانيم كه تنها خدا مى ‏داند كه قيامت كبرى كى ‏بپا مى ‏شود.حتى پيامبران نيز از اين مطلب اظهار بى اطلاعى كرده‏ اند).

مطابق آنچه از نصوص قرآن كريم و اخبار و روايات‏ متواتر و غير قابل انكارى كه از رسول اكرم و ائمه اطهار رسيده است استفاده مى‏شود، هيچكس بلافاصله پس ازمرگ وارد عالم قيامت كبرى نمى‏ شود، زيرا قيامت كبرى مقارن است با يك سلسله انقلابها و دگرگوني هاى كلى در همه موجودات زمينى ‏و آسمانى كه ما سراغ داريم يعنى كوهها، درياها، ماه، خورشيد، ستارگان، كهكشانها.هنگام قيامت كبرى هيچ چيزى‏در وضع موجود باقى نمى ‏ماند.بعلاوه در قيامت كبرى اولين و آخرين جمع مى‏ شوند، و ما مى‏ بينيم كه هنوز نظام جهان برقراراست و شايد ميليونها و بلكه ميلياردها سال ديگر نيز برقرار باشد و ميلياردها ميليارد انسان ديگر بعد از اين بيايند.

همچنين از نظر قرآن كريم – همان طور كه‏ از آيات گذشته و يك سلسله آيات ديگر استفاده مى‏شود – هيچ كس در فاصله مرگ و قيامت كبرى در خاموشى و بى حسى فرونمى‏ رود، يعنى چنين نيست كه انسان پس از مردن در حالى شبيه بيهوشى فرو رود و هيچ چيز را احساس نكند، نه لذتى داشته باشدنه المى، نه سرورى داشته باشد و نه اندوهى، بلكه انسان بلافاصله پس از مرگ وارد مرحله‏ اى ديگر از حيات مى‏ گرددكه همه چيز را حس مى‏كند، از چيزهايى لذت مى‏ برد و از چيزهاى ديگر رنج، البته لذت و رنجش بستگى دارد به افكار و اخلاق‏ و اعمالش در دنيا.اين مرحله ادامه دارد تا آنگاه كه قيامت كبرى بپا شود.در آن هنگام در اثر يك سلسله انقلاب ها ودگرگوني هاى بى نظير كه در آن واحد جهان را فرا مى‏ گيرد و از دورترين ستارگان گرفته تا زمين ما همه مشمول آن دگرگونى مى‏شوند،اين مرحله يا اين عالم كه براى هر كسى يك فاصله و حد وسط ميان دنيا و قيامت مى‏ شود، پايان مى‏ پذيرد.

پس، از نظر قرآن كريم عالم پس از مرگ در دومرحله صورت مى‏گيرد، و به تعبير صحيح ‏تر، انسان پس از مرگ دو عالم را طى مى‏ كند: عالمى كه مانند عالم دنيا پايان مى ‏پذيردو «عالم برزخ‏» ناميده مى ‏شود، ديگر عالم قيامت كبرى كه به هيچ وجه پايان‏ نمى ‏پذيرد.اينك بحث مختصرى درباره عالم برزخ

عا لمى به نام عالم برزخ

(نظر جمعى از مفسرين در باره زنده بودن شهداء)

(و لا تقولوا لمن يقتل فى سبيل الله اموات بل احياء، و لكن لا تشعرون)بعضى از مفسرين چه ‏بسا گفته باشند: كه خطاب(نگوئيد)به مؤمنين است كه به خدا و رسول و روز جزا ايمان دارند ومعتقدند كه بعد از زندگى دنيا زندگى ديگرى هست و ديگر از چنين كسانى تصور نمى ‏رود كه بگويند: آنهائى كه در راه خدا كشته شده ‏اند بكلى از بين رفته‏ اند، با اينكه دعوت حقه دين رااجابت كرده ‏اند و آيات بسيارى از قرآن   را كه در باره معاد صحبت مى‏ كند شنيده‏ اند.