پيدايش اوقات فراغت        

    انسان از همان دوران اوليه حضورش در كره زمين براي تأمين معاش خود به ستيز با طبيعت برخاست ونوعي «اشتغال» در زندگي روزمره‌اش ظاهر شد، اما طبيعت اين اشتغال و ميزان پرداختن به آن به گونه‌اي بوده است كه مي‌توان گفت نه تنها موجب خستگي نمي‌شده كه بعضاً خود نوعي تفريح بوده است.
    كار و اشتغال در زندگي انسان اجتماعي حتي در عصر كشاورزي هم از نوع آنچه در عصر صنعت ظاهر شد نبوده است. در اين دوران نيز به لحاظ ويژگيهاي كار و اشتغال هنوز نمي‌توان از فراغت به مفهومي كه امروزه از آن مقصود است، سخن گفت؛ زيرا:
 ـ كشاورز خود كارفرما و صاحب كار بود و لذا با ميل و رغبت به كار مي‌پرداخت.
 ـ با اختيار خود، كار را شروع مي‌كرد و با اختيار خود از آن دست مي‌كشيد.
 ـ كار به فصول معيني از سال محدود بود و كشاورز به استقبال فصل كار مي‌رفت.
 ـ كار روزانه به ساعاتي معين از روز محدود نبود و معمولاً از طلوع آفتاب تا غروب آفتاب ادامه داشت.
 با ورود به دوران صنعت و دگرديسي نظام اجتماعي انسان، كار و اشتغالات روزمره صورت سازمان يافته‌اي به خود گرفت و هويتي تازه يافت؛ چنان كه :
 ـ كار به ساعاتي معين از شبانه روز محدود شد.
 ـ در تمام طول سال جريان يافت.
 ـ در ازاي انجام كار «دستمزد» پرداخت شد و كاركن از «محصول كار» جدا افتاد.
 حاكميت اين نظام كار بر زندگي انسان جامعه صنعتي، براي صاحبان انديشه اين نگراني را ايجاد کرد كه همزيستي انسان و ماشين در نهايت به «بي‌روح شدن» و «ابزاري شدن» وي بينجامد. پس براي رهايي انسان جامعه صنعتي از وام «از خودبيگانگي» به طرح موضوع «فراغت» در مقابل «كار» پرداختند؛ بدين معني كه افراد از ساعات غيركاري افراد به عنوان فرصتي براي بازيافتن شخصيت خود و تجلي يافتن هويت معنوي خويش استفاده کنند.
 جامعه شناسي فراغت، با چنين زمينه‌اي پا به عرصه ظهور گذاشت و «چگونگي گذران اوقات فراغت» موضوعي با اهميت در حوزه علوم اجتماعي شناخته شد. با اين كه مناسبات و شرايط كاري نظام صنعتي به دلايل و انگيزه‌هاي مختلف تعديل شد و از نگرانيهاي اوليه نسبت به آينده انسان عصر صنعت تا حدودي كاسته گرديد، موضوع اوقات فراغت و كيفيت گذران آن همچنان اهميت خود را حفظ كرد و در مطالعات جامعه شناسي مورد توجه واقع شد- ضمن اين كه گسترة آن از محدوده كاركنان كارخانه‌هاي صنعتي تجاوز كرد و ديگر اقشار جامعه را در بر گرفت.